Prezident İlham Əliyev BMT-nin 80-ci sessiyasında çıxış edərkən artıq keçmişin qaranlıq dönəmləri və haqsızlıqlarından danışmaqla kifayətlənmədi — onun nitqində əsas məqam qələbə, yenidənqurma və sülh quruculuğu idi. O, illərlə davam edən işğal və dondurulmuş münaqişə vəziyyətindən bəhs etdi, lakin bu dəfə vurğu Azərbaycanın beynəlxalq hüquqa əsaslanan addımlarına və regional əməkdaşlıq perspektivlərinə yönəlmişdi.
İlham Əliyev çıxışında bildirdi ki, uzun müddət ərzində Azərbaycanın təxminən 20 faizlik ərazisi işğal altında qalmışdır. Bu müddət ərzində minlərlə insan yurd-yuvasından didərgin düşmüş, hüquqları pozulmuşdur. Münaqişə ilə bağlı BMT Təhlükəsizlik Şurasının qəbul etdiyi dörd qətnamənin əsla icra edilmədiyini, beynəlxalq ictimaiyyətin Ermənistan tərəfindən edilmiş işğallara qarşı ciddi sanksiyalar tətbiq etmədiyini xüsusi vurğuladı.
2020-ci ildə Azərbaycan “özünümüdafiə hüququ” anlayışı çərçivəsində hərəkət edərək işğala son qoydu. 10 noyabr 2020-ci il tarixi ilə ərazi bütövlüyü yenidən təmin edildi. Prezident nitqində də qeyd etdi ki, bu qələbə yalnız hərbi yox, hüquqi və mənəvi zəfərin də bir simvoludur.
İlham Əliyev Ermənistanla münasibətlərdə yeni səhifənin açılmasından danışdı. O, 8 avqust 2025-ci il tarixində Vaşinqtonda Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirlərinin sülh sazişi layihəsini ilkinləşdirməsini, həmin gün Prezident və Baş nazir tərəfindən imzalanan Birləşmiş Bəyannaməni xüsusi vurğuladı. O qeyd etdi ki, bu proses ikitərəfli və xarici müdaxilədən azaddır.
Prezident çıxışında regionda kommunikasiya xətlərinin açılmasının vacibliyini ön plana çəkdi. Xüsusilə “Zəngəzur dəhlizi” (TRIPP — “Trump Route for International Peace and Prosperity”) ideyasını irəli sürdü və bu layihənin region ölkələri arasında nəqliyyat, enerji və iqtisadi əlaqələri gücləndirəcəyini bildirdi.
Enerji mövzularına da geniş yer verdi. Nitqində qeyd olundu ki, Azərbaycan artıq 14 ölkəyə qaz tədarük edir və enerji sektorunda diversifikasiya istiqamətində ciddi addımlar atılıb. Eyni zamanda bərpa olunan enerji sahəsində – günəş, külək, su enerjisi – investisiyalar artırılır.
Nitqdə humanitar problemlər də diqqət mərkəzində oldu: minalanmış ərazilərin təhlükəsi, məcburi köçkünlərin təhlükəsiz qaytarılması, itkin düşənlərin aqibətinin aydınlaşdırılması, infrastrukturların bərpası kimi çətinliklər üzərində durdu. O, ayrıca Xəzər dənizinin ekoloji problemlərinə diqqət çəkdi və sahilyanı dövlətlərin əməkdaşlıq etməsinin vacib olduğunu bildirdi.
Nitqini Prezident belə yekunlaşdırdı: Azərbaycan artıq yeni mərhələyə qədəm qoyub — işğal sona çatıb, yenidənqurma başlanıb, ədalət və suverenlik prinsipləri əsas qayda olacaq. O vurğuladı ki, indi məqsəd qarşılıqlı hörmət, beynəlxalq hüquqa sadiqlik və praktik əməkdaşlıqla ədalətli dünya qurmaqdır.
Xocalı rayon ziyalısı Leyli Yusifova